شعاع نور چهره فاطمه (س) به روایت عائشه
سه شنبه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۷، ۰۸:۳۹ ق.ظ
مقدمه:حضرت زهرا (سلام الله علیها) از دیدگاه روایات فریقین، دارای نامها و القاب متعدد است.
با دقت در روایات، به دست می‌آید که انتخاب نامها و القاب آن حضرت بر اساس حکمت ها و مناسبت هایی است که در فضائل وجودی آن حضرت، ریشه دارد.
یکی از نام‌های آن حضرت، «زهراء» است که در روایات شیعه و اهل سنت برای ایشان ذکر شده است.
از دیدگاه لغت، واژه «زهراء» از ریشه «زهر» مؤنث کلمه «ازهر» است.
ابن اثیر می‌نویسد:
الْأَزْهَرُ: الأبیض المستنیر، و الزَّهْرُ و الزَّهْرَةُ: البیاض النیّر، و هو أحسن الألوان.
«ازهر» سفیدی روشن کننده، «زهر و زهرة» سفیدی نورانی است و رنک سفید، بهترین رنگها است.
ابن أثیر الجزری، ابوالسعادات المبارک بن محمد (متوفاى606هـ)، النهایة فی غریب الحدیث والأثر، ج2، ص321، تحقیق طاهر أحمد الزاوی - محمود محمد الطناحی، ناشر: المکتبة العلمیة - بیروت - 1399هـ - 1979م.
ابن منظور نیز می‌نویسد:
و الزَّاهِرُ و الأَزْهَرُ: الحسن الأَبیض من الرجال، ... و رجل أَزْهَرُ أَی أَبیض مُشْرِقُ الوجه. و الأَزهر: الأَبیض المستنیر. و الزُّهْرَةُ: البیاض النَّیِّرُ، و هو أَحسن الأَلوان.
واحدتهما زَهْرَاءُ.
و المرأَة زَهْرَاءُ؛ و کل لون أَبیض کالدُّرَّةِ الزَّهْراءِ،..
«زاهر و ازهر» به معنای مردی است که صورت نیکو و چهره سفیدی دارد. «رجل ازهر»؛ یعنی مردی که صورت او همانند سفیدی مشرق می‌درخشد. «ازهر» به معنای سفیدی درخشنده و «زهره» سفیدی نورانی است و این بهترین رنگ‌هاست.
مؤنث آن، «زهراء» است.
به زن «زهراء» می‌گویند. و هر رنگی سفیدی همانند در، زهراء است.
الأفریقی المصری، جمال الدین محمد بن مکرم بن منظور (متوفاى711هـ)، لسان العرب، ج4، ص 332، ناشر: دار صادر - بیروت، الطبعة: الأولى.
حکمت نامگذاری حضرت فاطمه، به زهرا (س) در روایت عایشه در روایات شیعه، دلیل و حکمت نامگذاری حضرت فاطمه (سلام الله علیها) به «زهراء» به صورت مفصل بیان شده است که نقل این روایات مجال دیگری می‌طلبد.
در این مختصر به روایتی از عایشه، همسر رسول خدا (صلی الله علیه وآله) در این باره اشاره می‌کنیم.
احمد بن سنان قرمانی دمشقی، در کتاب «الاخبار الدول وآثار الاول فی التاریخ» گوشه ای از فضائل حضرت زهرا (سلام الله علیها) را بیان کرده و از جمله این سخن عایشه را در باره حکمت نامگذاری آن حضرت به «زهراء» نقل کرده است:
ذکر فضائل فاطمة الزهراء البتول (رضی الله عنها) بنت رسول الله (صلی الله علیه وآله)، کان (صلی الله علیه وسلم) یحبها، لانها کانت عابدة زاهدة ، وکانت تذکرة له من خدیجة، وکانت لها اسماء لها تدعی بها: احدها البتول، والثانی زهراء، والثالث طاهرة، والرابع مطهرة، والخامس فاطمة.
قالت عائشة : کنا نخیط ونغزل وننظم الإبرة باللیل فی ضوء وجه فاطمة وقالت : إذا أقبلت فاطمة کانت مشیتها مشیة رسول الله(صلى الله علیه وسلم) وکانت لا تحیض قط لأنها خلقت من تفاحة الجنة ، ولقد وضعت الحسن والحسین بعد العصر ، وطهرت من نفاسها فاغتسلت وصلت المغرب ولذلک سمیت الزهراء .
بیان فضائل فاطمه زهرا، بتول که خداوند از او راضی باد.
وی دختر رسول خدا (صلی الله علیه وآله) است، رسول خدا او را دوست می‌داشت؛ زیرا او یک انسان عابد و زاهد بود. او یاد آور مادرش خدیجه بود.
حضرت زهرا نام‌هایی داشت که به آن ها خوانده می‌شد:
اول: بتول؛
دوم؛ زهرا؛
سوم؛ طاهره،؛
چهارم: مطهره؛
پنجم: فاطمه.
عایشه می‌گوید: ما در شعاع نور صورت فاطمه، در شب تاریک خیاطی ، پشم ریسی و سوزن نخ می‌کردیم.
عایشه گفته است: هنگامی‌که فاطمه به سوی ما می‌آمد، راه رفتن او همانند راه رفتن رسول خدا (صلی الله علیه وسلم) بود. فاطمه هرگز حیض نمی‌شد؛ زیرا او از سیب بهشتی آفریده شده بود.
فاطمه، فرزندانش حسن و حسین را بعد از نماز عصر به دنیا آورد، و از نفاس پاک شد و غسل نمود و نماز مغرب را پاک انجام داد؛ از این جهت است که فاطمه ، «زهرا» نامیده شده است.
القرمانی، احمد بن یوسف، (متوفای 1019هـ)، الاخبار الدول وآثار الاول فی التاریخ، ج1، ص256، تحقیق : الدکتور فهمی سعد و الدکتور احمد حطیط، عالم الکتب.
